سور مسبحاتدر قرآن سوره‌های آغاز شده با ماده «سبح» را سور مسبحات نام گذاشته‌اند. ۱ - معنای سور مسبحاتسورههایی که با کلمه‌ای از مصدر « سبح » آغاز می‌شوند «سور مسبحات» نام دارند. ۲ - نامهای سور مسبحاتنامهای سور مسبحات عبارتند از: اسراء ؛ حدید ؛ حشر ؛ صف ؛ جمعه ؛ تغابن و اعلی . سوره اسراء با صیغه مصدر «سبحان»، سوره‌های حدید و حشر و صف با صیغه ماضی «سبح»، دو سوره جمعه و تغابن با صیغه مضارع «یسبح» و سوره اعلی با صیغه امر «سبح» آغاز می‌شود. برخی آن‌ها را مسبحات خمس (پنجگانه) نامیده‌اند و سوره اسراء و اعلی را جزء آن‌ها بحساب نیاورده‌اند. ۳ - فضیلت قرائت مسبحاتدر حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نقل شده که قبل از خواب مسبحات را تلاوت می‌کرد و می‌فرمود: در آن‌ها آیه‌ای است که از هزار آیه برتر است. برخی مفسران در توضیح مسبحات در ذیل این حدیث آورده‌اند: مسبحات سوره‌هایی است که با سبح لله یا یسبح لله آغاز می‌شود و آن پنج سوره است: سوره حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن. در حدیث دیگری از امام باقر علیه‌السّلام وارد شده: کسی که مسبحات (سوره‌های پنج گانه فوق) را پیش از خواب بخواند از دنیا نمی‌رود تا حضرت مهدی علیه‌السّلام را درک کند، و اگر قبلا از دنیا برود در جهان دیگر در همسایگی رسول خدا خواهد بود. [۲]
سخاوی، علی بن محمد، جمال القراء و کمال الاقراء، جلد۱، صفحه ۱۷۵، ۵۵۸-۶۴۳ق.
[۳]
رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۶، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳.
[۵]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۲۹.
[۶]
قرشی بنابی، علی اکبر ، تفسیراحسن الحدیث، جلد۱، صفحه ۲۲، ۱۳۰۷.
[۷]
قرشی بنابی، علی اکبر، تفسیراحسن الحدیث، جلد۱۱، صفحه ۴، ۱۳۰۷.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ نامه فارسی علوم قرآنی،برگرفته از مقاله«سور مسبحات» |